تشخیص آسیب رباط ACL و PCL در تصاویر MRI
یافته‌های MRI در پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) و خلفی (PCL): راهنمای تشخیص دقیق
در بین تمام آسیب‌های مفصلی زانو، پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی خلفی (PCL) از مهم‌ترین علل درد، ناپایداری و محدودیت عملکردی هستند. تشخیص دقیق این آسیب‌ها، به ویژه در مرحله اولیه، نقش حیاتی در تعیین روش درمان (جراحی یا غیرجراحی) ایفا می‌کند.
در این مقاله، به بررسی یافته‌های MRI در پارگی ACL و PCL می‌پردازیم — ابزاری که به عنوان استاندارد طلایی تشخیص غیرتهاجمی در ارزیابی آسیب‌های رباطی زانو شناخته می‌شود.
MRI با دقت بالایی (تا ۹۵٪ در ACL و ۹۰–۹۵٪ در PCL) قادر به مشاهده مستقیم و غیرتهاجمی تمام ساختارهای داخل مفصل زانو — از جمله رباط‌ها، منیسک‌ها، کارتيلاژ و بافت‌های نرم — است.
به دلیل عدم نیاز به جراحی و امکان ارزیابی همزمان چندین ساختار، MRI امروزه اولین انتخاب برای تشخیص آسیب‌های رباطی است.
🩺 یافته‌های MRI در پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL):
✔️ یافته‌های مستقیم:
- افزایش سیگنال T2/PD-FatSat در ACL که نشانه تورم، خونریزی یا آسیب فیبری است.
- ناپیوستگی فیبرهای رباط در تصاویر ساژیتال که نشانه پارگی کامل است
- شکل غیرطبیعی رباط:
حالت “موج‌دار” (undulating fibers) یا زاویه‌دار شدن ناگهانی (acute angulation) یا انقباض انتهایی (retraction of ends)
✔️ یافته‌های غیرمستقیم:
آسیب استخوانی (bone contusion):
در قسمت قدامی تیبیا (anterior tibial plateau)
در قسمت خلفی فمور (posterior femoral condyle)
آسیب منیسک داخلی (medial meniscus) که اغلب در همراهی با پارگی ACL مشاهده می‌شود
تجمع مایع مفصلی (effusion) که نشانه التهاب و آسیب حاد است.
📌 نکته کلیدی: پارگی ACL اغلب در حادثه‌های ورزشی (مثل چرخش ناگهانی یا برخورد مستقیم) رخ می‌دهد و با ناپایداری محسوس زانو همراه است.
🩺 یافته‌های MRI در آسیب رباط صلیبی خلفی (PCL):
✔️ یافته‌های مستقیم:
- افزایش سیگنال T2/PD-FatSat در طول رباط که نشانه تورم یا آسیب است.
- ناپیوستگی فیبرها در تصاویر ساژیتال و کرونال
- ضخیم‌شدن یا انقباض غیرطبیعی رباط که نشانه پارگی جزئی است.
- عدم مشاهده رباط در تصاویر ساژیتال که نشانه پارگی کامل است.
✔️ یافته‌های غیرمستقیم:
- آسیب استخوانی:
در قسمت قدامی تیبیا (anterior tibial plateau)
در قسمت خلفی فمور (posterior femoral condyle) - آسیب منیسک خارجی (lateral meniscus) یا لیگامنت‌های کناری
- جابجایی خلفی تیبیا (posterior subluxation) که نشانه ناپایداری مفصلی است.
📌 نکته کلیدی: PCL در حادثه‌های تصادفی (مثل برخورد سریع در اتومبیل یا ضربه به قدام زانو) آسیب می‌بیند و اغلب با درد خفیف اما ماندگار همراه است.
تشخیص دقیق پارگی‌های ACL و PCL نیازمند آشنایی عمیق با آناتومی، مطالعه سیستماتیک تصاویر MRI و تفسیر یافته‌های مستقیم و غیرمستقیم است.
MRI با دقت بالا و امکان ارزیابی همزمان تمام ساختارهای مفصلی، ابزاری ناگزیر برای تشخیص این آسیب‌ها است.